2024 yılı Ülkemizin içerisinde bulunduğu ekonomik konjonktür nedeniyle, vergisel anlamda çok yoğun bir gündeme sahipti. Bu durum ise özellikle imalatçı firmaları beklenmedik ve bütçelenmemiş maliyetlerle karşı karşıya bıraktı. 2024 yılında yasalaşan birtakım düzenlemelerin yürürlük tarihleri ise 01.01.2025 yılı olarak belirlenmiştir. Çalışmamızın ana teması ise 01.01.2025 tarihinde yürürlüğe girecek olan vergisel düzenlemelerin firmalar nezdinde ortaya çıkaracağı maliyetin ortaya konulması olacaktır.
Geçtiğimiz yıl (2024) yasalaşan düzenlemelerden en önemlisi aslında 7524 Sayılı “Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” olmuştur.
Kanun teklifi 27 Temmuz 2024 tarihinde TBMM Genel Kurulu tarafından kabul edilerek, 7524 numaralı kanun olarak yasalaşmıştır. 7524 Sayılı Kanun, Cumhurbaşkanı’nın onayını takiben, 2 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Kanunla;
- Çok uluslu şirketlere küresel asgari kurumlar vergisi getirilmiştir.
- Yurt içi asgari kurumlar vergisi düzenlemesi yapılarak, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazançları üzerinden %10 oranında asgari bir vergi alınması sağlanmıştır.
- Yap İşlet ve Devret Modeli ile Kamu Özel İşbirliği Projeleri kapsamında elde edilen kazançlara kurumlar vergisinin %30 olarak uygulanması öngörülmüştür.
- Yatırım fon ve ortaklıklarının halihazırda var olan kazanç istisnası, gayrimenkul kazançlarının %50’sinin kar dağıtımı olarak dağıtılması şartına bağlanmıştır.
- Serbest bölgelerde faaliyette bulunan işletmelere sağlanan kazanç istisnasının ihracat gelirleri ile sınırlandırılarak, yurt içine yapılan satışlardan elde edilen kazançlara uygulanan istisna kaldırılmıştır.
- Ticari kazanç elde eden gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerine yapılan bazı ödemelerden gelir ve kurumlar vergisi kesintisi yapılması yönünde yetki düzenlemesi yapılmıştır.
- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca teknogirişim şirketi olarak belirlenen Şirketlerdeki hisse senedi opsiyonlarında vergisel kolaylık sağlanmıştır.
- Serbest meslek kazancı ve ticari kazanç yönünden gelir vergisi mükelleflerinin yılın belirli zamanlarında hasılatları tespit edilerek, beyanları ile tespit edilen hasılatları arasında uyumsuzluk olanların izaha davet edilmesi ve izahı yeterli olmayanlar hakkında vergi tarh edilebilmesine imkân sağlanmıştır.
- Mükelleflerin KDV beyannamelerinde yer alan indirilecek KDV tutarlarının beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilememesi halinde, bu süre sonunda kayıtlardan çıkarılarak yapılacak vergi incelemesi ile gelir veya kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınmasına imkân sağlanmıştır.
- Ayrıca, birleşme, devir ve bölünme işlemlerinde, devreden KDV tutarının beş takvim yılı kriterine veya zamanaşımına bağlı olmaksızın vergi incelemesi yoluyla yeni şirkete devrine izin verilecek şekilde düzenleme yapılmıştır.
- Gümrük Kanunundaki muafiyetlere ilişkin uygulanan bazı KDV ve ÖTV istisnalarına yönelik düzenleme yapılmıştır.
- KDV İstisna uygulamasında deniz taşıma araçlarının netleştirilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
- Yabancı devletler tarafından deprem nedeniyle yapılacak yardımlara ilişkin KDV istisnası sağlanmıştır.
- Kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlamak amacıyla, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının tutarları artırılmıştır.
- Kayıt dışı faaliyette bulunan mükelleflere artırımlı ceza uygulaması getirilmiştir.
- Vergi aslı uzlaşma kapsamı dışına çıkarılmıştır.
- Borcu yoktur uygulamasına “mahkeme kararları ve icra dairelerinin ödeme veya icra emirleri üzerine yapılacak ödemeler” de dâhil edilmiştir.
Söz konusu kanuni düzenlemeye ek olarak, Gelir İdaresi Başkanlığınca Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 5) 08/11/2024 tarihli ve 32716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve Bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar ile ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükelleflerin tamamı 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren e-Defter uygulamasına geçişi zaruri hale getirilmiştir.
2023 yılında başlayıp 2024 yılında devam eden enflasyon düzeltmesi işlemleri ise değerlendirilmesi gereken önemli konulardan bir diğeridir. Her ne kadar 2023 yılında başlamış olsa da ilgili yılda ödenecek vergi tutarını etkilememesi hasebiyle, enflasyon düzeltmesi uygulaması, iş dünyası tarafından pek fark edilmemiştir. Ancak 2024 yılı içerisinde hiçbir faaliyeti olmayan şirketler dahi enflasyon düzeltmesi sonucunda vergi ödemek durumunda kalmıştır. 2025 yılında etkisi daha fazla hissedilecek konulardan bir tanesi de enflasyon düzeltmesi olacaktır.
Aşağıdaki bölümlerde özetlemiş olduğumuz vergisel düzenlemelerden önemli gördüklerimizle ilgili detaylı açıklamalar ve değerlendirmelerimize yer verilecektir.
2025 yılının fırsatlarla dolu, ekonomik aktivitelerin daha düzenli olduğu ve öngörülebilir bir yıl olması dileğiyle…